Strefa zamieszkania to wyjątkowa strefa, zarówno dla ruchu pieszych jak i pojazdów.
Prawo o ruchu drogowym, artykuł 2, punkt 16 wprowadza definicję pojęcia strefa zamieszkania. Strefa zamieszkania – obszar obejmujący drogi publiczne lub inne drogi, na którym obowiązują szczególne zasady ruchu drogowego. Wjazdy i wyjazdy oznaczone są odpowiednimi znakami drogowymi. Strefa posiada także własny znak, znak strefa zamieszkania oznaczony D-40.
Aby jednak dowiedzieć się więcej na temat w/w znaku strefa zamieszkania, znaku drogowego oraz szczególnych zasad, należy spojrzeć do innego dokumentu, tj. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31.07.2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1393) gdzie została określone w § 58 definicja znaku D-40 „strefa zamieszkania”.
- Ten Znak D-40 „strefa zamieszkania” oznacza wjazd do strefy zamieszkania. Znak D-41 „koniec strefy zamieszkania” oznacza wyjazd ze strefy zamieszkania.
- Znak D-40 informuje ponadto, że umieszczone w strefie zamieszkania urządzenia i rozwiązania wymuszające powolną jazdę mogą nie być oznakowane znakami ostrzegawczymi.
Powyższe przepisy nadal jednak nie określają szczególnych zasad ruchu drogowego, te znajdziemy dopiero w kolejnych artykułach Prawa o ruchu drogowym czyli w Kodeksie drogowym.
Szczególne zasady ruchu drogowego, o których mowa w definicji strefy”, określonej przez znak strefa zamieszkania, to m.in;
- prawo pieszego do korzystania z całej szerokości drogi i pierwszeństwo przed pojazdami,
- możliwość korzystania z drogi przez dziecko w wieku do 7 lat, bez opieki osoby starszej,
- prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów w strefie zamieszkania wynosi 20 km/h,
- zakaz postoju w strefie zamieszkania w innym miejscu niż wyznaczone w tym celu,
- wewnątrz strefy zamieszkania wszystkie skrzyżowania są skrzyżowaniami równorzędnymi, obowiązuje zasada „prawej ręki”,
- wyjazd ze strefy zamieszkania na drogę to włączenie się do ruchu, kierujący zobowiązany jest ustąpić pierwszeństwa innym uczestnikom ruchu,
- zarządzanie ruchem na drogach w strefie zamieszkania, za wyjątkiem dróg publicznych, należy do podmiotów zarządzających tymi drogami,
- w obrębie strefy zamieszkania, Straż Miejska jak i Policja są uprawnione do egzekwowania przepisów, w tym mogą, m.in. założyć blokadę na koła.
Dla kierowców parkujących w strefa , określonej znakiem D-40 – znak strefa zamieszkania, kluczową informacją jest to, że w przypadku braku wyznaczonych miejsc do postoju pojazdów, parkowanie w strefie jest niedopuszczalne. Wynika to m.in. z charakterystyki obszaru oraz pierwszeństwa i ruchu pieszych. Obserwujcie więc i szukajcie znaku D-40 – znak strefa zamieszkania. Parkowanie w strefie zamieszkania, poza wyznaczonym miejscem, grozi mandatem karnym.
Obecność w strefa zamieszkania pieszych, poruszających się po jezdni, nie zwalnia ich z obowiązku zachowania ostrożności. Ostrożności oraz upewnienia się, co do możliwości wejścia na jezdnię przy czym pieszy ma pierwszeństwo przed pojazdem. Jednak to kierujący pojazdem musi wykazać się zwiększoną czujnością
Warto także zwrócić uwagę, że kierujący pojazdem wyjeżdżającym ze strefy musi zachować ostrożność. Jeśli wyjeżdża ze strefy określonej znakiem D-40, znak strefy zamieszkania, jest obowiązany koniecznością zachowania szczególnej ostrożności. Przede wszystkim ustąpienia pierwszeństwa wszystkim uczestnikom ruchu, jako włączający się do ruchu. W tym także pieszym, poruszającym się po drodze na która chce wyjechać ze strefy zamieszkania.
Strefa zamieszkania nie jest tym samym co strefa ruchu, teren zabudowany lub droga wewnętrzna.