Jak prawidłowo wjechać na rondo wielopasmowe?

Warto bliżej przyjrzeć się przepisom regulującym poruszanie się po rondach, ale przede wszystkim, przepisom i technikom, które umożliwiają swobodny wjazd, przejazd i opuszczenie skrzyżowania o ruchu okrężnym.

Większość „rond”  w naszym kraju, to  typowe skrzyżowania o ruchu okrężnym. Niczym nie różnią się one od typowego skrzyżowaania.

• Przeczytaj więcej czym różni się skrzyżowanie o ruchu okrężnym od typowego skrzyżowania.

Warto jednak pamiętać, że istnieją ich różne typy, jak np. rondo turbinowe a więc z wyznaczonymi pasami do jego opuszczenia. Istnieją także ronda, czy też skrzyżowania, które zwyczajne posiadają dodatkowe pasy ruchu, poza obrysem samego skrzyżowania, których celem jest szybki przejazd w inną ulicę. Nie stanowią one jednak składowej samego ronda.  Istnieją też ronda, gdzie pierwszeństwo mają nie pojazdy po nim poruszające się, a wjeżdżające na nie. Ronda takie nie są oznakowane znakiem A-7.

Rondo, czyli skrzyżowanie o ruchu okrężnym, pozostaje nadal skrzyżowaniem, a jazda po rondzie nie różni się niczym od jazdy po każdym innym skrzyżowaniu czy nawet prostej drodze. Ponieważ wjazd na rondo, skręt, wymuszony jest geometrią jezdni a nie zmianą kierunku jazdy, bezzasadne jest także używanie kierunkowskazów.

• O tym, czy używanie kierunkowskazów przy skręcie w lewo lub w prawo jest konieczne, przeczytasz w osobnym artykule.

Pojęcie ronda nie występuje w przepisach ruchu drogowego, nie ma też definicji skrzyżowania o ruchu okrężnym. Występuje jednak znak C-12. Wjazd na rondo, ze względu na specyfikę skrzyżowania, nie jest regulowany dodatkowymi przepisami innymi niż standardowa jazda, zasady pierwszeństwa ruchu, kontynuowanie jazdy wyznaczonym pasem ruchu. Z kolei zjazd z ronda, skrzyżowania o ruchu okrężnym, odbywa się zawsze ze skrajnego prawego pasa ruchu.

Rondo czyli właściwie oznakowane skrzyżowanie

Typowe rondo jest oznakowane znakami: C-12 (ruch okrężny) oraz A-7 (ustąp pierwszeństwa przejazdu). Tyle w teorii, a w praktyce zbliżając się do ronda jesteśmy informowani o panujących tu zasadach (ruch okrężny) oraz pierwszeństwie (ustępujemy go pojazdom znajdującym się na rondzie).

Nie należy mylić rond ze skrzyżowaniami, które, np. mają sygnalizację świetlną, mają kształt okręgu (lub kształt zbliżony do okręgu) i  nie posiadają przed wjazdem znaku C-12.

Wjazd na rondo

Wjazd na rondo to prosty manewr, w którym (bazując na powyższym oznakowaniu) zbliżając się do skrzyżowania o ruchu okrężnym, zwalniamy lub w miarę potrzeby zatrzymujemy się, ustępując pierwszeństwa pojazdom poruszającym się po rondzie, a następnie wjeżdżamy na nie, zajmując odpowiedni pas ruchu, w zależności od tego jak daleko chcemy zajechać/do którego zjazdu.

• O tym który pas zająć aby dobrze zjechać z ronda, przeczytasz w osobnym artykule.
• Przeczytaj także, jak prawidłowo zjechać z ronda.

Nie ma w tym nic trudnego, do czasu, kiedy na rondzie nie pojawia się więcej jak jeden wyznaczony pas ruchu (zwykle nie więcej jak dwa lub trzy) oraz kiedy wjazd także odbywa się z kilku wyznaczonych lub niewyznaczonych pasów ruchu. Kto powinien zająć który pas i kto przed kim ma pierwszeństwo? Z pomocą przychodzi tu pojęcie: kontynuowania jazdy, które w zasadzie nie jest opisane w kodeksie ale wynika z tak prostego stanu rzeczy, jakim jest poruszanie się po wyznaczonym pasie i związane z tym manewry zgodne z przepisami ruchu drogowego.

Kontynuacja jazdy: przykład, kiedy zbliżamy się do skrzyżowania, jedno auto porusza się prawym pasem, drugie lewym, mijamy skrzyżowanie, to nadal ten sam pojazd porusza się prawym pasem i drugi lewym (zakładając że obaj kierowcy jechali na wprost). Kierowca prawego pasa nie zjeżdża na lewy pas bo po nim jedzie inny pojazd. Oczywiście może zmienić pas jeśli upewni się, że ma miejsce, a więc że nie zajedzie nikomu drogi. Analogia występuje na rondzie, gdyż jest to skrzyżowanie, tyle, że o ruchu okrężnym. W wielu przypadkach kierowcy wjeżdżają równolegle na rondo, a więc siłą rzeczy nie mogą zajeżdżać sobie drogi. Wyjątek stanowi sytuacja gdy mamy 2 pasy dojazdowe i trzy na rondzie, wtedy włączamy dodatkowe przepisy, o czym przeczytasz poniżej. Rozumiesz? To do rzeczy!

• Jeden pas wjazdowy – jeden pas na rondzie: sytuacja prosta, zbliżasz się do ronda, upewniasz się czy możesz na nie wjechać zwalniając lub zatrzymując się w miarę potrzeby, wjeżdżasz i zajmujesz jedyny dostępny pas ruchu. Poruszając się po rondzie masz pierwszeństwo wynikające ze znaku A-7 przed wjazdem na rondo,
• Jeden pas wjazdowy – dwa lub trzy pasy na rondzie: sytuacja prosta, zbliżasz się do ronda, upewniasz się czy możesz na nie wjechać zwalniając lub zatrzymując się w miarę potrzeby, ale w przeciwieństwie do w/w przykładu, należy pamiętać, że wjeżdżasz na rondo wielopasmowe, a poruszające się po nim pojazdy mają pierwszeństwo (znak A-7). W praktyce oznacza to, że musisz ustąpić pierwszeństwa wszystkim kierowcom znajdującym się na rondzie, nawet jeśli poruszają się oni pasem innym, niż Ty planujesz zająć! Pamiętaj, że kierowca ten znajduje się już na rondzie i może być, np. w trakcie wykonywania manewru zmiany pasa ruchu (celem opuszczenia ronda) co powinien sygnalizować, ale tak czy inaczej on nie zna Twoich zamiarów, a Ty masz znak A-7. Na takie rondo wjeżdżamy zajmując dowolny pas, jeśli nie koliduje to z poruszaniem się innych pojazdów lub wyklucza ryzyko, że powstanie niebezpieczna sytuacja,
• Dwa pasy wjazdowe – jeden pas na rondzie: nie ma takich!
• Dwa pasy wjazdowe – dwa pasy na rondzie: jeśli czytałeś przykłady wyżej, to dobrze. Jeśli nie, przeczytaj! Wjazd na rondo nie stanowi już dla Ciebie problemu, ale trzeba pamiętać o zdrowym rozsądku oraz innych przepisach. W tym przykładzie doszliśmy do momentu, w którym poza zachowaniem ostrożności przywołam hasło: kontynuowanie jazdy/kontynuacja jazdy. Taki wjazd możemy rozważyć w kilku przypadkach. Pierwszym z nich jest sytuacja w której kierowca sam (jeden) zbliża się do ronda i ma możliwość skorzystania z pasa prawego jak i lewego aby wjechać na skrzyżowanie. Ponieważ mamy ruch prawostronny (opisany w kodeksie) więc zakładam, że kierowca porusza się prawym pasem. Podobnie jak w wariancie 1-2 kierowca upewnia się co do możliwości wjazdu i wjeżdża na rondo zajmując dowolny pas ruchu. Analogicznie może to samo zrobić, jadąc lewym pasem, w końcu i tak nikt inny na to rondo nie wjeżdża. Sytuacja zmienia bieg kiedy na wjeździe na rondo znajdzie się dwóch kierowców, równolegle, którzy będą chcieli na to rondo wjechać. Ponieważ skrzyżowanie o ruchu okrężnym jest nadal tylko skrzyżowaniem,  kto jedzie lewym pasem, ten za skrzyżowaniem nadal jedzie lewym pasem (analogicznie prawym). Każdy z kierowców kontynuuje więc jazdę swoim pasem, zajmując odpowiednio: prawy kierowca prawy pas na rondzie i lewy kierowca, lewy pas na rondzie. W przeciwnym wypadku, kiedy prawy zająłby lewy pas (próbował) doszło by do kolizji czyli wymuszenia pierwszeństwa (zmiana pasa ruchu na pas, po którym porusza się inny pojazd),
  
• Dwa pasy wjazdowe – trzy pasy na rondzie: jest to jedna z najciekawszych sytuacji jaka może się trafić kierowcy, a zarazem jedna z najbardziej kolizyjnych. W wariancie 2-3 pomiędzy lewym i prawym kierowcą pojawia się dodatkowy pas ruchu, co ważne pojawi się on dopiero po wjechaniu na rondo, a więc wykluczając ruch okrężny, pojawi się on na lub za skrzyżowaniem. Ponieważ nie ma tu wyznaczonych linii wskazujących jak przebiega pas ruchu na samym skrzyżowaniu tak naprawdę należy przyjąć że lewy pas kieruje w stronę lewego pasa, prawy pas w stronę prawego, a pomiędzy nimi tworzy się pas środkowy. Kto go zajmie? Rzućmy okiem do kodeksu: zmieniając pas ruchu, należy ustąpić pierwszeństwa pojazdowi po nim poruszającemu się oraz w sytuacji, gdy na jezdni są przynajmniej trzy pasy ruchu w jednym kierunku i kierujący pojazdami jadącymi skrajnymi pasami chcą zająć ten pomiędzy nimi, pierwszeństwo ma uczestnik ruchu wjeżdżający z prawej strony. Wniosek: kierowca lewego pasa ma tylko jedno wyjście, zająć lewy (wewnętrzny pas ruchu), a kierowca prawego pasa może zająć zarówno prawy (skrajny zewnętrzny) jak i środkowy pas ruchu.
• Trzy pasy wjazdowe – trzy pasy na rondzie: sytuacja analogiczna do wariantu 2-2 ale mamy jeden pas ruchu więcej. Zakładając, że do ronda zbliżają się trzy pojazdy, każdy odpowiednio zajmie swój pas ruchu na rondzie, w sposób, umożliwiający kontynuowanie jazdy innym pojazdom. Jeśli do ronda dojeżdżać będzie mniej kierowców niż jest pasów, należy stosować regułę opisaną w wariancie 2-3 z zachowaniem ostrożności przy zajmowaniu środkowego pasa.
  

O czym warto pamiętać, czego nie przeczytamy w kodeksie: 

• jedną z podstawowych reguł, która często jest stosowana podczas jazdy, to reguła prawej dłoni, która wyjaśnia liczne wątpliwości dot. pierwszeństwa nieregulowanego znakami. Warto o niej pamiętać, gdyż na jej podstawie kierowca prawego pasa może pozwolić sobie na więcej manewrów niż kierowca lewego pasa,
• kierowcy lewego pasa powinni zapamiętać, aby wjeżdżając na rondo, nie wiedząc nawet ile jest na nim pasów, kierować się w stronę skrajnego lewego pasa. Zgodnie z w/w punktem, kierowcy pasa prawego mogą pozwolić sobie na więcej,
• fakt, że kierowca prawego pasa ma pierwszeństwo do zajęcia środkowego pasa na rondzie, powinien wykonać to wjeżdżając na rondo a nie będąc już na nim (a więc z opóźnieniem) gdyż może to zostać mylnie zinterpretowane nie jako wjazd i zajęcie pasa ruchu, co zmiana pasa ruchu wykonana później. Ta powinna być już sygnalizowana lewym kierunkowskazem,
• niezależnie czy jedziemy równolegle z innymi kierowcami, czy są oni przed czy za za nami na sąsiadującym pasie, nadal wszyscy są uczestnikami ruchu i powinni trzymać się wyznaczonych im pasów ruchu.

Dlaczego kierowca wjeżdżając na rondo może zająć dowolny pas ruchu?

Wjeżdżając na rondo zawsze możemy zająć dowolny pas ruchu niezależnie od tego z którego pasa wjeżdżamy. Ale nie oznacza to, że zawsze będziemy mogli tak postąpić, gdyż jadące na sąsiednich pasach samochody mogą nam to utrudnić. Na podstawie w/w treści, kierowcy prawego pasa mają więcej przywilejów niż kierowcy lewego pasa, którzy powinni zawsze trzymać się skrajnego lewego (wewnętrznego) pasa ruchu.

Dlaczego w 2-2 prawy kierowca nie może zając wewnętrznego, lewego, pasa ruchu?

Może zająć ten pas, pod warunkiem, że na lewym pasie dojazdowym nikt nie jedzie przed, za lub równolegle z nami. Zgodnie z obowiązującym ruchem prawostronnym, jazda prawym pasem jest wskazana i analogicznie po skręcie (czy to na rondzie czy innych skrzyżowaniach) kierowca może zająć dowolny pas ruchu. Nie może to jednak kolidować z prawidłowo jadącym pojazdem na pasie sąsiadującym, który tak samo jak my, wjeżdża na rondo.

Kłamiesz, wjechałem na rondo, a inny kierowca zajechał mi drogę.

Niech zgadnę, jechałeś prawym pasem, chciałeś wjechać na środkowy, a kierowca z lewego zrobił to samo. Oczywiście o ile cała sytuacja miała miejsce jeszcze na łuku, wjeżdżając na rondo, kierowca lewego pasa wymusił pierwszeństwo. Jeśli jednak wjechałeś na prawy (zewnętrzny) pas a dopiero po chwili chciałeś zająć środkowy, powinieneś to zasygnalizować lewym kierunkowskazem i oczywiście upewnić się, że po tym pasie nie porusza się już inny pojazd.

Prawy kierowca zajął środkowy pas ale policja ukarała  mandatem

Tak, to jest sytuacja opisana w punkcie wyżej, kiedy kierowcy prawego pasa zamiast od razu zjechać na środkowy pas, wpierw zjeżdżają na prawy, a dopiero na środkowy, zapominając, że obowiązują ich przepisy dot. zmiany pasów ruchu.

Zielona linia wyznacza prawidłowy wyjazd kierowcy prawego pasa na prawy lub środkowy pas ruchu. Kierowca lewy, niebieski, trzyma się skrajnej lewej strony. Kierowca prawy, czerwony, wyjeżdża na prawy pas i bez sygnalizowania zmienia pas ruchu na środkowy, twierdząc, że nadal wykonuje ten sam manewr wjazdowy. Za późno.

Skąd kierowca ma wiedzieć ile pasów jest na rondzie?

Nie musi, nie wie tego i nie dowie się gdyż nie ma znaków które o tym informują. Z tego powodu też nie tworzy się rond (nie istnieją takie) które mają więcej pasów wjazdowych niż pasów na samym rondzie. Zwykle budowa ronda uzależniona jest od natężenia ruchu ale i lokalizacji. Być może z jednego pasa wjazdowego zrobią się trzy, dwa lub jeden pas na rondzie. Z tego powodu kierowcy lewego pasa powinni trzymać się skrajnego lewego pasa, zakładając, że zawsze wjeżdżają na pas wewnętrzny!

Warto także pamiętać, że czasami mamy przed wjazdem na rondo kilka pasów ruchu ale są one niewyznaczone. Jeśli więc do wjazdu na rondo szykuje się dwóch kierowców, a dołączy do nich trzeci, np. skrajnie po prawej stronie, automatycznie on staje się prawym kierowcą. Decyduje nie kolejność dojazdu do ronda (kto pierwszy ten lepszy) a reguła prawej dłoni. Tym bardziej potwierdza ta sytuacja tezę, że kierowcy lewego pasa pozbawieni są wielu przywilejów i powinni trzymać się skrajnego lewego pasa.

Czy zawsze kierowca prawego pasa może zająć środkowy pas ruchu?

Patrz dwa punkty wyżej, nie zawsze, zwłaszcza, jeśli wykonuje ten manewr dłuższą chwilę po tym jak już dawno wjechał na rondo. Jeśli jednak wjeżdża na rondo, np. z drogi o dwóch pasach dojazdowych, a na rondzie są trzy, bez problemu może zająć zarówno skrajny prawy jak i środkowy pas ruchu.

Czy wjeżdżając na rondo używam kierunkowskazu?

Nie. Kodeks drogowy oraz rozporządzenie ministra nie mówią nic o używaniu kierunkowskazów. Zdarza się jednak, że kierowcy takich kierunkowskazów używają i w teorii nie może to być karane, ale nie jest to w żaden sposób zasadne, gdyż wjazd na rondo regulowany jest konkretnym przepisem czy też zasadami (patrz treść wyżej).

Kierowcy używają lewego kierunkowskazu aby zasygnalizować, że na rondzie jadą w lewo. Nie ma takiej potrzeby, gdyż nikogo nie interesuje to gdzie jedziesz, a czy umiejętnie opuścisz rondo. Używanie lewego kierunkowskazu przed i na rondzie można przyrównać do używania go na prostej drodze, informując, że na pewno nie będziesz w najbliższym czasie skręcał w prawo. Prawda że nielogiczne? Przecież wystarczy po prostu jechać przed siebie lub w porę zasygnalizować prawym kierunkowskazem skręt.

• O zasadach używania kierunkowskazów na rondzie przeczytasz w osobnym artykule.

Kierowcy używają prawego kierunkowskazu aby zwykle zasygnalizować, że za chwilę będą zjeżdżali z ronda. Sytuacja taka ma miejsce zwykle tam, gdzie przejazd przez rondo jest symboliczny, a więc jego konstrukcja umożliwia natychmiastowy zjazd. I tu jednak włączenie prawego kierunkowskazu powinno nastąpić nie przed, a na rondzie, gdyż o ile widnieje znak A-7 i C-12, zasady wjazdu są jasne. Sygnalizujemy jedynie zjazd.

Podsumowanie

Kierowco prawego pasa, korzystasz  z pierwszeństwa, ale nie zwalnia Cię to z zachowania zdrowego rozsądku. Nie jesteś jedynym uczestnikiem ruchu i powinieneś o tym pamiętać. Jeśli decydujesz się na wjazd z prawego pasa na rondo, zwróć szczególną uwagę na to, czy inni uczestnicy ruchu (np. na sąsiadującym pasie lewym) także na to rondo nie wjeżdżają. W sytuacji dużego natężenia ruchu, powinieneś zdecydować się na prawy pas wjazdowy kiedy wiesz, że będziesz szybko opuszczał rondo.

Kierowco lewego pasa, nie masz pierwszeństwa, a więc Twoja obecność i wjazd na rondo uzależnione są od zachowania kierowcy z prawej strony, który ma więcej przywilejów, ale musi także jak i ty uważać na innych uczestników ruchu. Twoja obecność na rondzie powinna skoncentrować się na zajęciu skrajnego lewego pasa ruchu (wewnętrznego) tak, aby Twoja jazda umożliwiła kierowcy prawego pasa zajęcie także pasa środkowego, zgodnie z regułą prawej dłoni.