Przepisy ruchu drogowego nie precyzują ile powinien wynosić właściwy minimalny odstęp pomiędzy jadącymi pojazdami. Nie oznacza, że są one obojętne na tę kwestię. W wielu krajach europejskich przyjmuje się zasadę 2 sekund. Odległość między pojazdami powinna wynosić tyle, ile dystans przejechany przy danej prędkości w czasie 2 sekund. Im szybciej jedziemy tym odległość większa.
Czy kierowcy znają zasadę 2 sekund?
Bezpieczny odstęp wynika w tym przypadku z wszystkich czynników zew. jakie mogą wpłynąć pośrednio lub bezpośrednio na panowanie nad pojazdem oraz drogę hamowania. Niewątpliwie problemem z zachowaniem bezpiecznej odległości nie jest brak konkretnych wartości, co ignorancja kierowców. Kierowców, którzy zdają się nie dostrzegać jaki związek ma np. odległość między pojazdami a droga hamowania, widoczność, itp..
Zachowanie odpowiedniej odległości między pojazdami, czy nawet w ogóle zachowanie jakiejkolwiek odległości większej niż 2-4 metry czyli potocznie zwane „wiszenie na zderzaku”, ma ogromny wpływ na jazdę. Na jej komfort, bezpieczeństwo oraz możliwość przestrzegania przepisów ruchu drogowego. Zachowanie odległości między pojazdami, umożliwia nie tylko wydłużenie sobie drogi hamowania, polepszenie widoczności czy pozostawienie więcej czasu na reakcję. Umożliwia także płynne prowadzenie pojazdu, zwłaszcza w miastach, w korkach, na zwężeniach lub skrzyżowaniach z drogami podporządkowanymi.
Droga hamowania a co za tym idzie bezpieczny odstęp zależeć będzie, m.in. od:
- prędkości pojazdów:
- stanu i jakości hamulców oraz ogumienia w pojazdach
- stanu nawierzchni
- warunków atmosferycznych (opady śniegu, deszczu, występowania mgły, oblodzenie nawierzchni)
- charakteru pojazdu (osobowy, ciężarowy, ciągnik siodłowy z naczepą, pojazdy szczególnie długie i ciężkie)
Odległość między pojazdami jest kluczowe w ruchu drogowym
Odpowiadając jednak na pytanie, ile wynosi bezpieczna odległość między pojazdami, warto posłużyć się prostą matematyką. Przy prędkości 50 km/h będziemy potrzebowali około 15 metrów na wyhamowanie pojazdu. Około 1 sekundy trwa zwykle reakcja organizmu na nagłe zmiany na drodze, a w 2 sekundy, pokonamy około 25 metrów. W tej sytuacji bardzo łatwo zauważyć, że minimalna odległość dla pozornie niedużej prędkości jaką jest 50 km/h powinna wynosić nie mniej niż wspomniane już 25 metrów.
Należy pamiętać, że w miarę zwiększania prędkości, droga hamowania wydłuża się nieproporcjonalnie. Przy 30 km/h wynosi zwykle około 5 metrów, przy 50 km/h – 25 metrów ale już przy 100 km/h wzrasta do 60 metrów. 60 metrów w dobrych warunkach i przy dobrym czasie reakcji, sprawnym pojeździe.
Dodatkowo biorąc pod uwagę czas hamowania oraz czas reakcji, również wspomniane 2 sekundy wydają się swego rodzaju minimum, abyśmy mogli bezpiecznie ukończyć manewr.
25 metrów przy prędkości 50 km/h to połowa prędkości przeliczona na metry
Dokładnie takim schematem myślenia i liczenia odległości posługują się m.in. kierowcy we Francji i w Niemczech. Tu, przepisy zostały dostosowane do potrzeb kierowców, a ich nieprzestrzeganie grozi mandatem. Odległość sprawdzana jest między innymi za pomocą fotoradarów.
We Francji, określona jest minimalna odległość pomiędzy pojazdami, która opiera się na regule 2 sekund. Jadąc 50 km/h to 28 metrów, 90 km/h – 50 m, a 100km/h już 62 m.
Czynnikiem który będzie powodował wydłużenie tej bezpiecznej odległości, będzie między innymi deszcz, śnieg, oblodzenie czy oślepiające słońce. Jak widać, dostosowanie odległości do panujących warunków, pamiętając o MINIMUM przy sprzyjającej pogodzie to podstawa. Podstawa bezpiecznej jazdy.
Zasady te wynikają przede wszystkim z:
- analizy długości drogi hamowania, tj. ile wynosi dla poszczególnych prędkości. Wzrost długości drogi hamowania w stosunku do prędkości, 30/5 m, 50/25 m czy 100/60 m.
- analizy czasu reakcji kierowcy na czynniki i zdarzenia zewnętrzne,
- zachowania pojazdu w określonych warunkach, np. pogodowych czy stanie technicznym,
- przeliczenia czasu reakcji na odległość, jaką kierowca w tym czasie pokonuje.
Teoria ta może być kierowcom znana także w postaci historii czy analizy drogi jaką kierowca pokonuje w czasie mrugnięcia okiem czy kichnięcia. To są ważne badania, które mają ogromne znaczenie na postrzeganie otoczenia i reakcję kierowców, m.in. sportowych.
Jak sprawdzić czy zachowaliśmy bezpieczny odstęp?
Jak wspomniałem na początku, zasada 2 sekund oznacza dystans jaki pojazd pokonuje w czasie 2 sekund. Mamy więc dwie możliwości aby to sprawdzić.
Po pierwsze, obserwujemy pojazd przed nami i znajdujemy jakiś obiekt, np. znak drogowy. Od chwili gdy pojazd przed nami minie ten znak, do momentu kiedy my go również miniemy, powinny minąć 2 sekundy. Jeśli nie, zwalniamy lub przyśpieszamy.
Po drugie, obserwujemy, np. słupki drogowe, które rozmieszczone są odpowiednio co 50 czy 100 metrów. Trzymamy się się minimum reguły prędkość/2 = minimalna odległość
Przepisy ruchu drogowego a bezpieczny odstęp
Kwestie dot. zachowania właściwego odstępu pomiędzy pojazdami reguluje Art. 19. Prędkość bezpieczna, bezpieczny odstęp. Artykuł 19 wskazuje:
- Kierujący pojazdem jest obowiązany jechać z prędkością zapewniającą panowanie nad pojazdem, z uwzględnieniem warunków, w jakich ruch się odbywa, a w szczególności: rzeźby terenu, stanu i widoczności drogi, stanu i ładunku pojazdu, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu.
- Kierujący pojazdem jest obowiązany:
1) jechać z prędkością nieutrudniającą jazdy innym kierującym;
2) hamować w sposób niepowodujący zagrożenia bezpieczeństwa ruchu lub jego utrudnienia;
3) utrzymywać odstęp niezbędny do uniknięcia zderzenia w razie hamowania lub zatrzymania się poprzedzającego pojazdu. - Poza obszarem zabudowanym, na jezdniach dwukierunkowych o dwóch pasach ruchu, kierujący pojazdem objętym indywidualnym ograniczeniem prędkości albo pojazdem lub zespołem pojazdów o długości przekraczającej 7 m jest obowiązany utrzymywać taki odstęp od pojazdu silnikowego znajdującego się przed nim, aby inne wyprzedzające pojazdy mogły bezpiecznie wjechać w lukę utrzymywaną między tymi pojazdami. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli kierujący pojazdem przystępuje do wyprzedzania lub gdy wyprzedzanie jest zabronione.
- Poza obszarem zabudowanym w tunelach o długości przekraczającej 500 m, kierujący pojazdem jest obowiązany utrzymywać odstęp od poprzedzającego pojazdu nie mniejszy niż:
1) 50 m – jeżeli kieruje pojazdem o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 t lub autobusem;
2) 80 m – jeżeli kieruje zespołem pojazdów lub pojazdem niewymienionym w pkt 1. - Organ zarządzający ruchem na drogach może zmniejszyć lub zwiększyć za pomocą znaków drogowych dopuszczalny odstęp, o którym mowa w ust. 4, w zależności od obowiązującej w tunelu dopuszczalnej prędkości.