Omijanie samochodów stojących przed przejściem to bardzo gorący temat w ostatnich tygodniach. Manewr o którym mowa jest konieczny do wykonania celem kontynuowania jazdy po pasie ruchu, na którym znajdujemy się i mamy możliwość takiej jazdy. Nie należy go jednak mylić z… wyprzedzaniem na i przed przejściem. Czy jednak omijanie pojazdu stojącego w korku od pojazdu ustępującego właśnie pierwszeństwa pieszemu różni się od siebie?
Wyprzedzanie oraz omijanie innych pojazdów przed oraz na przejściu dla pieszych jest zabronione i karane mandatem. Oczywiście dotyczy to przejścia dla pieszych które nie jest regulowane sygnalizacją świetlną, w tym przejść które posiadają sygnalizację ale jest ona wyłączona.
- Art. 26. 3. Kierującemu pojazdem zabrania się:
1) wyprzedzania pojazdu na przejściu dla pieszych i bezpośrednio przed nim, z wyjątkiem przejścia, na którym ruch jest kierowany;
2) omijania pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu; - Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają (…)
26) wymijanie – przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w przeciwnym kierunku;
27) omijanie – przejeżdżanie (przechodzenie) obok nieporuszającego się pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody;
28) wyprzedzanie – przejeżdżanie (przechodzenie) obok pojazdu lub uczestnika ruchu poruszającego się w tym samym kierunku.
a także:
Art. 2. Użyte w ustawie określenia oznaczają (…)
22) szczególna ostrożność – ostrożność polegającą na zwiększeniu uwagi i dostosowaniu zachowania uczestnika ruchu do warunków i sytuacji zmieniających się na drodze, w stopniu umożliwiającym odpowiednio szybkie reagowanie;
Zachowaj szczególną ostrożność
Definicja szczególnej ostrożności wyjaśnia wszystko. Ale… wróćmy do początku, a więc do przepisów regulujących omijanie i wyprzedzanie pojazdu przed i na przejściu dla pieszych. Od tej zasady istnieje jeden jedyny wyjątek, który określa sytuację, w której zatrzymanie czy postój pojazdu nie wynika bezpośrednio z zamiarów kierowcy, a z sytuacji jaką zastał on na drodze. Jednym słowem, kiedy kierowcy stoją w korku lub w kolejce do, np. skrętu w lewo czy w prawo.
Pomimo że mówimy tu o pewnym wyjątku, to „wyjątek” jest tu tylko umowny, gdyż cała sytuacja jest regulowana przepisami ruchu drogowego. I chociaż na próżno szukać w kodeksie wprost opisu zachowań w tej sytuacji, to sam Kodeks Drogowy nie pozostawia wątpliwości, że żaden kierowca nie jest zwolniony z odpowiedzialności za bezpieczeństwo swoje oraz innych uczestników ruchu, w tym przede wszystkim pieszych, którzy na takim przejściu mogą się znaleźć.
Wyprzedzamy, omijamy czy…
Określmy jasno: wyprzedzanie pojazdu to jego wyprzedzanie, kiedy inny pojazd, wyprzedzany, jest w ruchu. Nie ma więc tu miejsca na polemikę. Skoro pojazd jest w ruchu, jego kierowca kontroluje sytuację i ma obowiązek stosować się do przepisów ruchu drogowego. Jeśli staje przed przejściem, ma ku temu powód. Może to być pieszy, może to być fakt, że nie może jechać dalej, bo za przejściem jest kontynuacja korka w którym stoi.
Kierowca jadący obok niego nie może ze 100% pewnością przyjąć, że kierowca staje ze względu na korek. Zachowuje więc on ograniczone zaufanie, oraz stosuje się do przytoczonych przepisów – nie może wyprzedzić takiego pojazdu. Nie może go też w ciemno ominąć nie przyjmując, że pieszy pojawi się.
Jednak może go ominąć bez kary. Jak? Omijanie jest manewrem który wykonujemy, gdy pojazd znajdujący się obok nas, na pasie obok, itp. nie porusza się. Pojazd stojący przed przejściem dla pieszych będzie więc omijany. Czy korek pozwala na to aby potraktować kierowcę stojącego przed przejściem jako kierowcę stojącego w korku. I wyłącznie w korku? Nie.
Omijanie z ograniczonym zaufaniem
Prawo jasno mówi że nie możemy wjechać na skrzyżowanie kiedy nie możemy go opuścić. Nie możemy więc wjechać na przejście dla pieszych jeśli nie możemy go opuścić. Kiedy nasze zatrzymanie, spowoduje dezorganizację ruchu i uniemożliwi pieszym skorzystanie z przejścia.
Tak. Czasami stajemy na przejściu aby, np. włączyć się do ruchu. Jednak jest to odrębna sytuacja w której najpierw upewniamy się czy możemy wjechać/przejechać przez przejście, a dopiero wjeżdżamy i jeśli jest przy krawędzi drogi podporządkowanej, stajemy na nim.
Wracamy do naszej sytuacji, stoimy w korku, droga dwu lub trzy pasmowa. Jeden pas unieruchomiony, albo dwa, my poruszamy się pasem, po którym możliwe jest cały czas utrzymanie pojazdu w ruchu. Przejście dla pieszych. Wyprzedzamy? Nie możemy! Stosujemy więc przepisy.
Pojazdy stoją. Omijamy je, tak, ale jest to omijanie pojazdu przed i na przejściu dla pieszych. Zbliżając się do przejścia dla pieszych mamy obowiązek zwolnić, a jeśli wymaga tego sytuacja, zatrzymać się. Oczywiście także ustąpić pierwszeństwa pieszemu. To także regulują przepisy!
Czy omijanie pojazdu stojącego przed przejściem dla pieszych w korku jest dozwolone? Tak. Pod warunkiem, że zastosujemy się do w/w przepisów. Czyli jest dozwolone i nie jest karane, ale stosujemy te same przepisy.
Zachowanie ostrożności i zatrzymanie pojazdu
Zgodnie z przepisami ruchu drogowe zatrzymanie pojazdu przed przejściem nie wynika z faktu, że stoimy w korku. To nie jest opisane w prawie. Tak samo jak i sam korek. Zatrzymanie pojazdu przed przejściem wynika z faktu, że znajduje się tu przejście. Jeśli więc omijamy pojazd stojący przed przejściem, musimy zachować się w taki sposób, jakbyśmy omijali go gdyby korka nie było.
Napiszecie – ale to jest zabronione! No tak, ale na tym polega złożoność sytuacji. Nie omijamy pojazdu w ciemno. Zwalniamy, upewniamy się co do możliwości przejazdu przez przejście, zatrzymujemy się jeśli zajdzie konieczność (zła widoczność, obecność pieszych, ostrzeżenia), ustępujemy pierwszeństwo (lub nie, jeśli nie ma pieszych), omijamy pojazd stojący przed przejściem. Trzymając się przepisów ruchu drogowego, tak naprawdę powinniśmy zatrzymać się przed przejściem zawsze i kontynuować jazdę.
Zatrzymanie pojazdu, zmniejszenie prędkości, zachowanie ostrożności to nie są czynności które wykonujemy dla spełnienia przepisów ruchu drogowego, a dla bezpieczeństwa – naszego i innych uczestników ruchu. Niestety, wielu kierowców swój styl jazdy i logikę uzależniają od zadowolenia ustawodawcy a nie logiki wskazującej na bezpieczny przejazd, nie utrudniający ruchu innym.
Kierowcy często sprzeczają się oglądając filmy z takich sytuacji – było przejście, nie zatrzymałeś się! Jednak zwolniłeś, sprawdziłeś, przejechałeś. To nie jest karane.
Pieszy także ma prawa i obowiązki
Pamiętajmy także, że na pieszym stoi obowiązek upewnienia się co do możliwości przejścia. Pieszy nie może wychodzić zza przeszkody w ciemno. Ale to my poruszamy się ciężkim pojazdem i to od nas zależy czy damy szansę pieszemu – przejść, uciec lub obronić się. To my zbliżamy się do przejścia dla pieszych i jeśli pieszy wszedł na to przejście, nie możemy ignorować jego pierwszeństwa. Nawet jeśli będziemy bronili się faktem, że pojazdy obok nas stały w korku. NIE!
Przed i na przejściu dla pieszych obowiązuje zakaz wyprzedzania. Obowiązuje zakaz omijania pojazdu który zatrzymał się celem ustąpienia pierwszeństwa pieszemu. Pomimo stojących w korku samochodów, nie możemy ze 100% pewnością przyjąć, że pojazd który chcemy ominąć, nie ustępuje właśnie pierwszeństwa pieszemu.