Wałek rozrządu to obracający się cylindryczny wał używany do regulacji wtrysku odparowanego paliwa do silnika spalinowego. Są one czasami mylone z wałem korbowym silnika, gdzie ruch posuwisto-zwrotny tłoków jest zamieniany na energię obrotową. Zamiast tego za terminowy wtrysk paliwa do silników spalinowych odpowiadają wałki rozrządu. Wałki rozrządu mają wiele krzywek, które służą do otwierania zaworów poprzez bezpośredni kontakt lub popychacze. Wałek rozrządu jest sprzężony bezpośrednio z wałem korbowym, dzięki czemu otwarcia zaworów są odpowiednio zsynchronizowane.
Wałki rozrządu znajdują się w wielu różnych typach maszyn, które wymagają sterowania mechanicznego. Znajdują się one głównie w silnikach spalinowych wewnętrznego spalania i spełniają podstawowe zadanie wtrysku paliwa. Chociaż wałki rozrządu można znaleźć w różnych typach maszyn, są one zwykle używane do rozrządu zaworowego. Przykładem może być palnik paliwowy, który wtryskuje paliwo w określonych odstępach czasu w celu zmniejszenia zużycia paliwa. Wałki rozrządu odgrywały również rolę w starszych maszynach, takich jak pompy wodne i zegary mechaniczne.
Wałek rozrządu silnika może być wykonany z wielu różnych materiałów. Materiały użyte w wałku rozrządu zależą od jakości i typu produkowanego silnika. W większości samochodów produkcyjnych stosuje się twarde żeliwo. Jest nie tylko tania, ale także niezwykle trwała i niezawodna. Dzieje się tak, ponieważ obróbka na zimno zwiększa wytrzymałość i twardość każdego metalu poddawanego procesowi.
Stal kęsowa jest używana do krzywek wyższej jakości. Podczas gdy proces produkcyjny jest znacznie lepszy od schłodzonego żeliwa pod względem wydajności, proces produkcyjny jest zarówno pracochłonny, jak i kosztowny – stąd stal kęsów rzadko znajduje się poza samochodami o wysokich osiągach lub luksusowymi. Wałki rozrządu wykonane z tego materiału są często wytwarzane przy użyciu maszyn CNC (Computerized Numerical Control) w celu zapewnienia precyzji.
Rozrząd rozrządu jest niezwykle ważny dla wydajności silnika spalinowego. Obrót wałka rozrządu otwiera zarówno zawory wlotowe, jak i wydechowe cylindra, więc wymagany jest odpowiedni moment, aby zapewnić wtrysk i wyrzucenie paliwa we właściwym czasie. Ponieważ wałek rozrządu jest często sprzężony bezpośrednio z samym wałem korbowym, można go synchronizować zgodnie z położeniem wału korbowego. W zależności od położenia wałka rozrządu oba wały są połączone paskiem lub kołem zębatym.
Położenie wałka rozrządu może być różne i zależy od tego, czy występy – lub występy – wałka stykają się bezpośrednio z zaworami, czy też popychacze otwierają zawory. Idealnie jest umieszczony bezpośrednio nad głowicą cylindra, eliminując potrzebę stosowania popychaczy. Z tego powodu wiele silników spalinowych ma wałki rozrządu bezpośrednio nad głowicami cylindrów.
