System kontroli trakcji próbuje utrzymać przyczepność samochodu do podłoża. Przyczepność może zostać utracona w wielu różnych warunkach jazdy, dlatego system kontroli trakcji jest automatycznie kontrolowany przez komputer pokładowy. Zwykle działa poprzez wykrywanie utraty przyczepności i mocy cięcia silnika w celu przywrócenia odpowiednich prędkości kół. Chociaż utrata przyczepności może być niebezpieczna, wielu kierowców nastawionych na osiągi woli wyłączyć system kontroli trakcji samochodu. Hamulce przeciwblokujące zapewniają kontrolę trakcji podczas hamowania.
System kontroli trakcji działa poprzez wykrywanie, kiedy koła poruszają się zbyt szybko dla samego samochodu. Gdy czujniki elektroniczne wskazują utratę przyczepności, komputer pokładowy sygnalizuje silnikowi odcięcie mocy. Można to osiągnąć na wiele sposobów, w tym ograniczając przepływ powietrza do silnika lub zapobiegając zapalaniu się świec zapłonowych. Ponieważ system jest sterowany przez komputer, może reagować bardzo szybko.
Utrata przyczepności na zakrętach może być niebezpieczna, zwłaszcza w pojazdach z napędem na tylne koła. Ostre pokonywanie zakrętów bardzo obciąża tylne opony; Jeśli kierowca doda zbyt dużo gazu podczas pokonywania zakrętów, opony mogą zepsuć przyczepność i samochód zacznie się obracać. Jeśli kierowca nie skoryguje skrętu za pomocą prawidłowych manewrów skrętu, może całkowicie stracić kontrolę nad pojazdem. Ryzyko to wzrasta, gdy drogi są mokre lub opony są nadmiernie zużyte.
Wiele samochodów pozwala kierowcy na wyłączenie systemu kontroli trakcji. Chociaż system może zwiększyć bezpieczeństwo samochodu, wielu entuzjastów osiągów woli jeździć bez kontroli trakcji. Twierdzą, że system kontroli trakcji niepotrzebnie ogranicza moc i właściwości jezdne pojazdu. Kontrola trakcji może być szczególnie problematyczna w wyścigach terenowych, gdzie samochody prawie nieustannie zrywają przyczepność z podłożem. Z tego powodu pojazdy o wysokich osiągach rzadko wykorzystują kontrolę trakcji podczas wyścigów.
Analogiczną funkcją bezpieczeństwa do kontroli trakcji są hamulce przeciwblokujące, które starają się utrzymać przyczepność na drodze podczas hamowania, a nie przyspieszania. Samochody, które próbują zbyt szybko się zatrzymać, mają tendencję do ślizgania się, ponieważ mają zbyt duży pęd. Zablokowane opony, jednocześnie powodując szybkie zatrzymanie samochodu, uniemożliwiają również kierowanie kierowcą podczas hamowania. Hamulce z funkcją ABS wykrywają blokowanie opon, a następnie zwalniają hamulce, aż koła ponownie zaczną się toczyć. Gdy koła toczą się wraz z podłożem, kierowca może doprowadzić samochód do zatrzymania.