Płyn różnicowy to olej używany do smarowania przekładni w wielu samochodach. Mechanizm różnicowy lub skrzynia biegów to element używany do przenoszenia obrotów skrzyni biegów na koła napędowe, zwykle przez wał napędowy. Typowy mechanizm różnicowy zawiera wiele kół zębatych, które muszą pozostać nasmarowane podczas użytkowania. Jeśli płyn w mechanizmie różnicowym ulegnie awarii lub wycieknie, koła zębate mogą się przegrzać, zakleszczyć, a nawet pęknąć. Istnieje wiele różnych rodzajów płynów do mechanizmu różnicowego, a większość producentów pojazdów zaleca konkretny rodzaj.
Gdy koła napędowe pojazdu znajdują się na innym końcu niż przekładnia, zazwyczaj wymagany jest mechanizm różnicowy. Pojazdy z napędem na tylne koła, w których przekładnia znajduje się z przodu pojazdu, zazwyczaj mają tylny mechanizm różnicowy, podczas gdy pojazdy z napędem na wszystkie koła (4WD) i napędem na wszystkie koła (AWD) mogą mieć zarówno przednie, jak i tylne mechanizmy różnicowe. Pojazdy z napędem na dwa koła i skrzynie biegów zazwyczaj nie wymagają mechanizmów różnicowych, ponieważ przekładnia bezpośrednio napędza koła.
Istnieją trzy główne konstrukcje mechanizmów różnicowych, z których każdy może wymagać określonego rodzaju smarowania przekładni, chociaż wszystkie pełnią mniej więcej tę samą funkcję. Otwarte dyferencjały składają się z kół zębatych pierścieniowych i krzyżowych i zazwyczaj dostarczają największą moc do koła przy najmniejszym oporze. Może to prowadzić do braku przyczepności, jeśli opona utknie na lodzie lub błocie. Mechanizmy różnicowe o ograniczonym poślizgu mogą kierować moc na koło z większą przyczepnością, a mechanizmy różnicowe o ograniczonym poślizgu mogą dostarczać równy moment obrotowy na oba koła niezależnie od przyczepności. Każdy z tych typów przekładni może wymagać innego rodzaju płynu do mechanizmu różnicowego lub specjalnych dodatków, jeśli dostępny jest tylko jeden rodzaj płynu przekładniowego.
Oznaczenia płynów różnicowych mogą się różnić w zależności od kraju, chociaż w USA Amerykański Instytut Naftowy (API) oznacza je za pomocą Gear Lubricant Numbers (GL). Większość mechanizmów różnicowych zazwyczaj używa oleju GL-4 lub GL-5. Mechanizmy różnicowe o ograniczonym poślizgu zazwyczaj używają GL-5, chociaż mogą wymagać specjalnych dodatków w celu modyfikacji właściwości ciernych smaru. Istnieją również różne specyfikacje, takie jak GL-5+ i GL-5 LS, przeznaczone dla określonych typów mechanizmów różnicowych. Każdy producent zwykle wskazuje, czy wymagany jest określony rodzaj oleju przekładniowego lub dodatku.
Bez odpowiedniej ilości właściwego oleju w mechanizmie różnicowym podzespoły wewnętrzne mogą ulec awarii. Może się to również zdarzyć, jeśli płyn nie jest regularnie wymieniany, ponieważ zanieczyszczenia ze zużywających się części mogą gromadzić się w płynie lub ciepło może spowodować jego degradację. Często można sprawdzić jakość oleju w mechanizmie różnicowym, wykręcając korek wlewowy z boku skrzyni biegów. Jeśli płyn kapie, zwykle oznacza to, że jest pełny i można sprawdzić, czy nie ma nieprzyjemnych zapachów lub oznak zanieczyszczenia. W innych przypadkach poziom i stan cieczy można zwykle sprawdzić, wkładając drut do otworu wlewowego.
